Каляндар развіцця мовы дзіця ранняга ўзросту

Ранні ўзрост лічыцца вельмі важным перыядам у жыцці дзіця.

Гэта час найбольш бурных і імклівых змяненняў у псіхічным і фізічным развіцці малыша, дзіця робіць першыя крокі, вучыцца гаварыць, пачынае выкарыстоўваць жэсты і іншыя камунікатыўныя сродкі.

3 тыдні - 1 месяц - з'яўляецца крык, які абазначае эмацыянальны дыскамфорт, боль ці голад. Пры фізічным напружанні дзіця крэхча, утвараючы гукі «а», «э».

2 - 3 месяцы: у дзіця з'яўляецца гуленне, ён вымаўляе простыя гукі - «а», «у», «ы», часам у спалучэнні з «г». Гэта важны этап развіцця мовы дзяцей ранняга ўзросту.

4 - 6 месяцаў - утварае высокія пявучыя гукі, гукі воклічы, рэагуе радаснымі гукамі на твар блізкіх.

6 - 9 месяцаў - лепет, ён паўтарае аднолькавыя склады («ма-ма-ма», «ба-ба-ба», «дя-дя-дя», «гу-гу-гу»).

9 - 11 месяцаў - малыш пачынае пераймаць гукам мовы дарослых.

11 - 14 месяцаў - з'яўляюцца першыя асэнсаваныя словы «мама», «тата», «баба», «дзядзька», ад 8 да 14 слоў. Суадносіць слова з прадметам.

К 2 гадам у слоўнікавым запасе малыша маецца 100-200 слоў. Ён ужо будуе сказ з 2-3 слоў.

К 3 гадам аб'ём слоўніка павялічваецца да 1000 слоў за кошт абагачэння жыццёвага вопыту дзіця. З'яўляюцца простыя прыназоўнікі: у, на, пад, за, з, у. Дзіця запамінае вершы, дзіцячыя песенькі.

К канцу 3 года большасць дзяцей ўмее граматычна правільна будаваць сказ, весці дыялогі, распавядаць пра тое, што бачылі і чулі.

Важна ведаць:

Не слухайце саветаў ад іншых бацькоў, у якіх дзеці пачалі гаварыць 3 гадоў, што дзіця загаворыць сам. Гаварыць то ён будзе, толькі пытанне ў тым, што гэта будзе за мова, яе якасць.

Як вызначыць адзнакі парушэнняў мовы ў дзіця?

К канцу 1 месяца дзіця не крычыць перад кармленнем

К канцу 4 месяца не усміхаецца, калі з ім размаўляе мама, не гуліць.

К канцу 5 месяца не прыслухоўваецца да гукаў і музыцы

К канцу 7месяца не рэагуе на інтанацыю голасу, не пазнае голас мамы «комплексам ажыўлення»

К канцу 9 месяца адсутнічае лепет, дзіця не паўтарае гукаспалучэнні і склады за дарослым

К канцу 1 года дзіця не махае ручкай, калі развітваецца, галавой у знак адмовы. Не вымаўляе ніводнага слова і не выконвае простыя інструкцыі: «дай», «на», «вазьмі».

К 1,5 гадам не паказвае і не называе маму і тату, не будуе вежу з кубікаў, не дыферэнцыруе цацкі, якія гучаць, не выкарыстоўвае указальны жэст.

К 2 гадам не паказвае часткі цела, не паказвае маму і тату на фатаграфіі, не выконвае двухступеньчатую інструкцыю (ідзі на кухню і пастаў талерку на стол)

К 2,5 годам не различает «большой - маленький», не общается с детьми. К 2,5 гадам не адрознівае «вялікі - маленькі», не мае зносін з дзецьмі.

К 3 гадам не можа назваць сваё імя і прозвішча, расказаць просты верш і казку.

Калі гэтага не адбываецца - ёсць прычына звярнуцца да спецыялістаў.

Магчымыя прычыны парушэнняў мовы

• Вірусныя і эндакрынныя захворванні маці, пагроза выкідыш, траўмы, таксікоз, нізкі ўзровень гемаглабіну.
• Генетычныя анамаліі, спадчынная схільнасць.
• Неспрыяльныя роды.
• Захворванні, перанесеныя дзіцём у першыя гады жыцця.
• Дзеці, якія атрымалі пры нараджэнні нізкія балы па шкале Апгар

Дакладную прычыну парушэнняў вызначае ўрач, а стан моўнага парушэння - настаўнік-лагапед.

Што ж могуць зрабіць бацькі для паспяховага развіцця мовы?

Мова - гэта вышэйшая псіхічная функцыя, таму вельмі важны перыяд унутрывантробнага развіцця дзіця. Бацькам неабходна паклапаціцца аб развіцці мовы яшчэ да яго нараджэння. Важна, каб будучая мама атрымлівала толькі станоўчыя эмоцыі.

Больш размаўляйце са сваім малышом! Добразычлівасць, мяккі і спакойны голас, граматычна правільная мова - яшчэ адзін важны фактар развіцця мовы.

Часта, дзеці, выкарыстоўваючы толькі указальны жэст, атрымліваюць жадаемае. Прывучайце дзіця да таго, каб ён як мага больш поўна выказваў свае жаданні, казаў новыя словы, сказы.

Не сварыцеся на дзіця за няправільна вымаўляемыя словы. Гэта можа справакаваць неўратычныя рэакцыі. Ён замкнецца, перастане гаварыць і вучыць новыя словы.

Развівайце уменне малыша слухаць і быць уважлівым. Гуляйце з ім у гульні, якія садзейнічаюць развіццю ўмення слухаць і чуць: «Паслухай, што там цікае? А гэта што шуміць? ». Хай малыш вучыцца адрозніваць моўныя і нямоўныя гукі (гукі навакольнага асяроддзя).

Вучыце з дзіцём казкі, вершы, бо запамінаючы іх і паўтараючы, ён вывучае новыя словы, трэніруе памяць і ўвага.

Важна ведаць:

Парушэнні мовы можна выправіць - важна не ўпусціць час!

Аўтар - складальнік: Міхновіч О.Ф настаўнік-лагапед